„Polacy mordowali swoich Żydowskich sąsiadów w sposób zorganizowany, bez przymusu ze strony nazistów, z własnej woli, chciwości i podłości. Nie tylko w Goniądzu i Jedwabnem, ale wielu innych polskich miejscowościach. Taka jest prawda, a nie taka, jak chcielibyśmy, żeby była.”
„Gdy zjawiali się Niemcy, zbrodnie już trwały. Musimy pamiętać też o tym, że w Szczuczynie do pogromu mogło dojść już we wrześniu 1939 roku. Niemcy, którzy weszli tam wtedy, a potem się wycofali na mocy Paktu Ribbentrop-Mołotow, powstrzymali ten pogrom i nie pozwolili miejscowej ludności na jego dokonanie. Zastrzelili jednego żydowskiego chłopaka, co jakby zmniejszyło napięcie w mieście.”
Te i podobne wypowiedzi lewicowo-liberalnych celebrytów szokują, lecz nie są przecież wynikiem ich prywatnych przemyśleń. Wiele wskazuje na to, że prawa autorskie do cytowanych oskarżeń należą się zbrodniarzom sądowym, którzy na teren Polski wkroczyli razem z Armią Czerwoną.
Sierpniówka to potoczna nazwa dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 roku o wymiarze kary dla hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Przepis ten był wykorzystywany do ścigania i skazywania kolaborantów, szmalcowników, osób odpowiedzialnych za współudział w Holocauście, ale także żołnierzy i działaczy organizacji podziemnych oraz działaczy cywilnych Polskiego Państwa Podziemnego.
Najbardziej znanym przypadkiem wykorzystania „Sierpniówki” przeciwko żołnierzom Armii Krajowej jest sprawa gen. Bryg. Augusta Emila Fieldorfa, zastępcy komendanta głównego AK. W 1952 r. „Nil” został na podstawie art. 1 pkt. 1 „Dekretu o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy” oskarżony o rzekomą współpracę z Niemcami i wydawanie rozkazów mordowania sowieckich partyzantów, członków PPR, AL i Żydów. Były to całkowicie sfingowane zarzuty, jak później, po dziesięcioleciach, udowodniono na rozprawie rehabilitacyjnej. Po trwającym jeden dzień procesie gen. Fieldorf został skazany na karę śmierci, a następnie (24 lutego 1953 r.) stracony w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.
Akta procesowe i sentencje wyroków skazujących opartych na dekrecie PKWN są jednak do dziś podstawowym źródłem historycznym niemal wszystkich publikacji mających na celu przypisanie Polsce części winy za Holocaust. Jedną z nich jest książka „Miasta Śmierci”, której autor zasłynął z apelu do Zygmunta Baumana, oficera zbrodniczej stalinowskiej formacji KBW, o przyjęcie doktoratu honoris causa Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Warto zwrócić uwagę na tekst Natalii Aleksiun z Kultury Liberalnej a więc periodyku pozbawionego choćby cienia prawicowych sympatii:
„Szkoda, że szlachetnym celom autora nie dorównał jego warsztat naukowy. W źródłach przytaczanych w kolejnych rozdziałach nie brak sprzeczności, ale Tryczyk nie zajmuje się ich żmudnym wyjaśnianiem. Niewiele jest interpretacji, zapowiadanych na początku każdego rozdziału. Tam, gdzie autor wyciąga wnioski, czyni to częstokroć bez oparcia w materiale źródłowym, szczególnie gdy stara się opisać szerszy kontekst polityki niemieckiej w okupowanej Europie.
Tryczyk z jednej strony korzysta z dorobku badaczy, którzy pracowali z aktami tzw. sierpniówek, procesów wytaczanych na podstawie dekretu wydanego w sierpniu 1944 r. przez Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, (…) z drugiej daje nam do zrozumienia, że odkrywa przed czytelnikiem coś, co historycy zaniedbali, i apeluje o prowadzenie badań. „
W ostatnich dniach jesteśmy więc świadkami szczególnej sytuacji. Eliza Michalik, a wraz z nią część polskich celebrytów, aby wesprzeć rząd Izraela w sporze z państwem polskim spowodowanym ustawą o IPN, opiera się na pracach historyków, którzy uznali sentencje i akta procesowe stalinowskiego wymiaru sprawiedliwości za wiarygodne źródła historyczne.
