Posted on 14 kwietnia 2021.
„W MZEC EKOTERM w Żywcu nie dokonywano ważeń kontrolnych realizowanych do ciepłowni dostaw węgla. Pomimo tego, że całość dostaw realizowana transportem samochodowym w okresie od stycznia 2003r do czerwca 2005 zważono kontrolnie jedynie 4 samochody. Sytuację taką, Prezes spółki uzasadniał tym, że 70% dostaw realizowana była przez kierowców MZEC, do których ma pełne zaufanie.” Tak brzmiała argumentacja ówczesnego Prezesa EKOTERMU ujętej w Informacji o wynikach kontroli organizacji zaopatrzenia w węgiel kamienny producentów energii elektrycznej i cieplnej w latach 2004-2006 ze szczególnym uwzględnieniem źródeł i kosztów zakupu tego surowca pisała o tym w swoim raporcie Najwyższa Izba Kontroli.
Na łamach Kroniki Beskidzkiej pojawił się artykuł pt
Służbowo-rodzinny układ w Żywcu
z 16.10.2003 roku, który podjął problem rosnących cen za
energię cieplną wytwarzaną przez miejską spółkę EKOTERM. Jak piszą: Jeden ze
spółdzielców twierdził, iż „od kwietnia ubiegłego roku do czerwca 2003
czynsz za jego mieszkanie wzrósł o około 25 procent. – To dużo zważywszy, iż
inflacja w tym okresie wynosiła około dwóch procent – mówi spółdzielca,
dodając, że główna składowa podwyżki to
wzrost kosztów ogrzewania. A to zdaniem zainteresowanych – świadczy, iż władze
Groni nie dbają o interesy spółdzielni. Wszakże jest ona największym w Żywcu
odbiorcą ciepła z firmy Ekoterm, ogrzewającej między innymi spółdzielcze bloki.
Stąd powinna mieć większy wpływ na ceny dyktowane przez monopolistycznego
ciepłowniczego potentata. Za brak takiego wpływu mieszkańcy winią dziwny
służbowo-rodzinny układ, ograniczający możliwości władz spółdzielni
mieszkaniowej. Tak się bowiem składa, iż przewodniczącym rady nadzorczej
(najważniejszego spółdzielczego gremium) jest od wielu już lat Antoni Szlagor,
obecny burmistrz miasta. A prezesem spółdzielni, wybieranym na to stanowisko i
kontrolowanym przez radę nadzorczą jest szwagier prezesa Szlagora.
Zostając burmistrzem Szlagor nie zrezygnował z
przewodniczenia pracom rady nadzorczej Groni, bo nie miał takiego obowiązku.
Doszło jednak do swoistego konfliktu interesów. Antoni Szlagor jako
przewodniczący rady nadzorczej powinien robić wszystko, aby podwyżki ciepła
sprzedawanego spółdzielni przez Ekoterm były jak najmniejsze. Z drugiej jednak
strony Antoni Szlagor, jako burmistrz musi dbać o interesy spółki
Ekoterm.”
W tym okresie prezesem Ekotermu był Lech Hecht, członkiem
zarządu Andrzej Mrowiec. Do rady nadzorczej powołani zostali: Jacek Spyrka,
Karol Stasica oraz Jan Kantyka.
wynikach kontroli organizacji zaopatrzenia w węgiel
kamienny producentów energii elektrycznej i cieplnej w latach 2004-2006 ze
szczególnym uwzględnieniem źródeł i kosztów zakupu tego surowca.
W czerwcu 2007 upubliczniona została przez Najwyższą Izbę
Kontroli informacja o wynikach kontroli organizacji zaopatrzenia w węgiel
kamienny producentów energii elektrycznej i cieplnej w latach 2004-2006 ze
szczególnym uwzględnieniem źródeł i kosztów zakupu tego surowca. W wyniku
kontroli w miejskiej spółce Ekoterm w Żywcu wykryto, że „nie dokonywano
ważeń kontrolnych realizowanych do ciepłowni dostaw węgla. Pomimo tego, że
całość dostaw (ponad 15000t rocznie) realizowana transportem samochodowym, w
okresie od stycznia 2003 do czerwca 2005 zważono kontrolnie jedynie 4
samochody. Sytuację taką Prezes spółki uzasadniał tym, że 70% dostaw
realizowana była przez kierowców MZEC do których ma pełne zaufanie.”
„Dla wszystkich podmiotów wartość zakupionego węgla stanowi jedną z najpoważniejszych pozycji kosztów ich funkcjonowania. Z tego powodu prawidłowy wybór dostawców, właściwe zawarcie umów oraz wynegocjowanie optymalnych dla funkcjonowania danej jednostki warunków cenowych, stanowi jedno z najważniejszych zadań kadry zarządzającej. Skuteczność tych działań przekłada się bowiem bezpośrednio zarówno na rentowność tych przedsiębiorstw, jak i na koszty energii elektrycznej i cieplnej ponoszone przez odbiorców. Jednocześnie, fakt występowania lokalnych monopoli w produkcji i obrocie energii cieplnej oraz istniejące regulacje dotyczące rynku obrotu energią elektryczną nie sprzyjają podejmowaniu przez kierownictwa zakładów produkujących energię skutecznych działań mających na celu ograniczenie kosztów ich funkcjonowania. Istotne znaczenie dla poziomu cen węgla ma zróżnicowanie podmiotów zajmujących się sprzedażą tego surowca. Część z nich posiadała lub posiada status, tzw. „autoryzowanych sprzedawców”, co wiąże się uzyskiwaniem przy zakupie węgla z kopalni, lepszych niż inne podmioty warunków cenowych i dłuższych terminów zapłaty. Na rynku handlu węglem działają także jego importerzy oraz podmioty zajmujące się produkcją różnego rodzaju mieszanek energetycznych produkowanych na bazie kupowanych w kopalniach miałów węglowych. Ich działalność produkcyjna sprowadza się głównie do dodawania do zakupionych w kopalniach miałów węglowych, kamienia i/lub mułów węglowych, pozyskiwanych jako odpad z procesów wzbogacania węgla lub z eksploatacji osadników pozostałych po zlikwidowanych kopalniach.
Wszystkie ww. podmioty konkurują ze sobą starając się pozyskać jak najwięcej dużych odbiorców, szczególnie zakładów wytwarzających energię elektryczną i cieplną. W efekcie tego, ceny węgla o tych samych parametrach jakościowych mogą się znacznie różnić w zależności od dostawcy wybranego przez producenta energii.
Powyższy stan powoduje, że sfera zaopatrzenia wytwórców energii elektrycznej i cieplnej w surowce należy do szczególnie zagrożonych występowaniem zjawisk korupcyjnych.
Z uwagi na znaczenie problematyki obrotu surowcami energetycznymi, w 2005 r. Delegatura NIK w Katowicach przeprowadziła kontrole rozpoznawcze w zakresie zaopatrzenia w węgiel kamienny producentów energii elektrycznej i cieplnej na terenie województwa śląskiego. Wykazały one, że część kadry zarządzającej sektorem energetycznym nie przywiązuje dostatecznej wagi do faktycznie istniejących wyzwań i zagrożeń oraz podejmuje decyzje w oderwaniu od rzeczywistości gospodarczej, działając w niektórych wypadkach wręcz na szkodę zarządzanych przedsiębiorstw. Stwierdzono bowiem, że zakupów surowców energetycznych dokonywano w wielu przypadkach na podstawie decyzji nie popartych rzetelną analizą ekonomiczną. Przekładało się to bezpośrednio na wyższe niż w innych miastach, tzw. „koszty uzasadnione,” w oparciu o które Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdza stosowane przez dany zakład taryfy energii elektrycznej i cieplnej.
Działalność przedsiębiorstw energetycznych7 reguluje ustawa z dnia 10 kwietnia1997 r. Prawo energetyczne. W ustawie tej określono również zadania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z zakresu spraw regulacji gospodarki paliwami i energią, które polegają w szczególności na udzielaniu koncesji przedsiębiorstwom energetycznym na wykonywanie działalności gospodarczej m.in. w zakresie wytwarzania energii, jej przesyłania, dystrybucji i obrotu. Ponadto do kompetencji Prezesa URE należy zatwierdzanie taryf dla paliw gazowych i energii, ustalanych przez przedsiębiorstwa energetyczne. (art. 47 upe). Przedsiębiorstwa energetyczne obowiązane są do przestrzegania ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości obejmującej m.in. kwestie prawidłowości dokumentowania operacji gospodarczych, inwentaryzacji i sprawozdawczości. Ustawodawca w art. 44 upe dla zapewnienia równoprawnego traktowania odbiorców nałożył również na te przedsiębiorstwa obowiązki dot. prowadzenia ewidencji księgowej w sposób zapewniający odrębne obliczenie kosztów i przychodów, zysków i strat dla poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności gospodarczej. Rzetelność przedsiębiorstw energetycznych w powyższym zakresie wpływa m.in. na prawidłowość kalkulacji i ustalania taryf, które tworzone są w oparciu o dane dotyczące tzw. kosztów uzasadnionych.”
- Poniżej publikujemy wykaz zmian personalnych w kierownictwie spółki EKOTERM w latach 2003-2009
Zachodzące zmiany w Radzie Nadzorczej
w dniu 24 czerwca 2003:
– Odwołano Bogdan Szczygieł – Członek
– Odwołano Anna Rakoczy – Członek
– Odwołano Ryszard Kałucki – Członek
– Powołano Jacek Spyrka – Członek
– Powołano Karol Stasica – Członek
– Powołano Marek Kantyka – Członek
Zachodzące zmiany dla Zarządu w dniu 17
września 2008:
– Odwołano Hecht Lech – Prezes Zarządu od dnia rejestracji
– Powołano Jacek Spyrka – Prezes Zarządu
Zachodzące zmiany w radzie
nadzorczej w dniu 7 lipca 2009:
– Odwołano Marek Kantyka – Członek
– Powołano Janusz Michałek – Członek
W chwili obecnej spółką zarządzają:
Prezes Zarządu: Jacek Spyrka
Skład Rady Nadzorczej:
Przewodniczący: Joanna Kurowska-Pysz
Zastępca Przewodniczącego: Karol Stasica
Członek: Janusz Michałek
Zdjęcie: EKOTERM
Źródło: NIK – Nr ewidencyjny 144/2007/PO6130/LKA, Kronika Beskidzka – 16.10.2003, KRS